تاریخچه و چگونگی پیدایش ورزش بسکتبال
ورزش بسکتبال در سال ۱۸۹۱ میلادی در کشور آمریکا ابداع شده است. اما پیشینه این ورزش به قرن ها قبل از ابداع آن در آمریکا ، در آمریکای جنوبی در کشورمکزیک فعلی در بین قبایل مایا و اولماک با نام پوک تا پوک ( POK-TA-POK) و درکشورمان ایران در میان گله داران با نام پاتو (PATO) چیزی شبیه بازی بسکتبال انجام می شده است. در بین قبایل مایا و اولماک از توپ و حلقه ای تقریبا شبیه به بازی بسکتبال کنونی ، توپی که از برگ درختان ساخته شده بود و حفره هایی به منظور سبد در زمینی وسیع قرار داشت بازی می شده است. اما در کشورمان این بازی به این شکل بود که سوارکاران در قالب دو تیم در میدانی وسیع توپی را که دارای دستگیره هایی بود با پاس دادن به یکدیگر به نزدیک تیرک چوبی که در روی آن حلقه و سبدی توری قرار داشت بیاندازند. همانطور که گفته شد ورزش بسکتبال در آمریکا ابداع شد. در سال ۱۹۸۱ دکتر جیمز نای اسمیت کانادایی DR. james naismith الاصل که تابعیت آمریکا را داشت و دریکی دانشگاه های ایالت ماساچوست آمریکا به نام اسپرینگ فیلد Spring field مشغول تدریس بود توسط ریاست دانشگاه مامور شد تا ورزشی را ابداع کند تا دانشجویان در فصول سرد سال که ورزش کردن در فضای باز مشکل است بتوانند در جهت آمادگی جسمی ورزشی را در سالن انجام دهند تا برای فصل بهار و تابستان برای انجام مسابقات هاکی ، فوتبال و بیسبال از آمادگی بدنی برخوردار باشند.
دکتر نای اسمیت پس از تحقیق به این نتیجه رسد که ورزشی را ابداع کند که توپ در آن نقش اساسی داشته باشد و بازی به صورت تیمی انجام و بر مهارت فردی بازیکنان دلالت داشته و برخورد های فیزیکی و خشن در آن نقش نداشته و کاملا قانون مند باشد حاصل تحقیقات دکتر جیمز نای اسمیت ابداع ورزش بسکتبال شد. در ابتدای شروع بازی دکتر جیمز نای اسمیت دو سبد حمل میوه را در دو طرف دیوار سالن ورزش دانشگاه اسپرینگ فیلد در ارتفاعی نسبتا بلند تر از قد یک انسان بلند قامت نصب و از دانشجوبان ورزشکار خواست تا در قالب دوتیم تلاش کنند توپ را با دست و به شکل پاس کاری به داخل سبد تیم مقابل بیندازند. در این خلال تیمی که توپ را اختیار ندارد باید مانع از انداختن توپ یه سبد ش شده و تلاش کند توپ را صاحب شود. اولین مسابقه بسکتبال در قالب دو تیم ۹ نفره در سالن ورزشی دانشگاه اسپرینگ فیلد انجام و نخستین گل تاریخ بسکتبال را دانشجویی به نام ویلیام چیلس به ثمر رساند کمی بعد فردی بنام فرانک موهان با توجه به نوع بازی که در آن توپ و سبد دو جزء اصلی و هدف این ورزش بودند این ورزش را بسکتبال نامید که مورد توجه و قبول دکتر جیمز نای اسمیت قرار گرفت و نام بسکتبال بدین شکل تثبیت شد.
قوانین بسکتبال در ابتدا ابداع آن توسط دکتر جیمز نای اسمیت
دکتر جیمز نای اسمیت پس از ابداع بسکتبال به این جهت که این ورزش تبدیل به ورزشی خشن نشود قوانین و مقررات دقیقی برای بسکتبال تنظیم کرد از جمله آن قوانین:
- بازیکنان یه هیچ عنوان اجازه نداشتند که توپ را از دست یکدیگر بربایند
- بازیکنی که توپ را در اختیار داشت اجازه آن را نداشت که با توپ قدم زده و با بدود
- انجام هر نوع حرکت فیزیکی مانند هل دادن و یا خشونت ودرگیری فیزیکی ممنوع بود
- تنها باریکنانی که توپ را در اختیار نداشتند مجاز بودند که به هر سمت زمین که مایلند دویده و جایگیری کنند.
- بازیکن صاحب توپ موظف است توپ را به هم تیمی های خود رسانده و یا اقدام به شوت به سمت سبد تیم حریف کند.
این ۵ مورد جزء قوانین اولیه ورزش بسکتبال بود که توسط دکتر نای اسمیت وضع شد وی پس از مدتی اقدام به تکمیل و تنظیم قوانبن جامع تری برای بسکتبال نمود و یک نسخه از آن را برای دانشگاه های علاقمند به این ورزش جدید ارسال کرد. باید اشاره کرد که در ابتدای ابداع بسکتبال از سبد های میوه ای استفاده می شد که انتهای آن مسدود یود و هنگامی که توپ درون سبد قرار می گرفت باید شخصی با کمک نردبان توپ را از داخل آن خارج و دوباره بازی به جریان می افتاد که این خود یک اشکال در این ورزش محسوب می شد. درست یکسال بعد از ابداع بسکتبال فردی به نام لئو آلن در سال ۱۸۹۲ سبدی از جنس سیم ساخت که از مقاومت و استحکام بیشتری نسبت به سبد های میوه ای که از جنس چوب و الیاف بودند برخوردار بود که با استقبال خوبی رو به رو شد و چندی نگذشت که این ورزش جدید در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و سایر دانشگاه های ایالت ماساچوست از محبوبیت بی نظیری برخوردار شد. در سال ۱۹۸۲ دکتر جیمز نای اسمیت قوانین بازی بسکتبال را در قالب کتابی منتشر و در دسترس عموم قرار داد و اولین مسابقه رسمی بسکتبال در سال ۱۸۹۶ میان تیمی از دانشگاه آیووا و تیمی از دانشگاه شیکاگو برگذار شد که در نهایت این بازی تاریخی با نتیجه ۱۵ به ۱۲ به نفع تیم دانشگاه شیکاگو به پایان رسید.